Friggitelli (o friarelli) - zdjęcie: Andrea Pomini (CC BY-NC-SA 2.0)We Włoszech i na całym świecie znane są pod malowniczą nazwą friggitelli , w Kampanii nazywają się friarelli , co wskazuje zarówno na odmianę papryczki chili, jak i tradycyjne danie z Kampanii.
Są to małe, wydłużone papryki, które są niedojrzałe zielone, a dojrzałe czerwone lub żółte, osiągając długość 6-8 cm. Roślina jest wysoka, bardzo rozgałęziona i nadprodukcyjna.
Miąższ jest od cienkiej do średniej grubości, ma słodki lub lekko pikantny smak, gdy jest zbierany jeszcze zielony i jest pyszny, gdy jest smażony lub smażony. Są szczególnie cenione za wysoką przyswajalność
Oprócz Kampanii, Friggitelli są również szeroko rozpowszechnione w innych obszarach i regionach środkowych i południowych Włoch jako papryka toskańska i zielona papryka słodka. W Stanach Zjednoczonych mylnie nazywa się je chilli. Istnieje słodsza odmiana grecka znana jako Golden Greek lub Gold chili. Jego wartości ostrości w skali Scoville wahają się od 0 do 500 SHU.
Główną odmianą jest „Peperone friggitello Torricello” z owocami o długości około dziesięciu cm, stożkowatym kształcie i ciemnozielonym kolorze, który w miarę dojrzewania zmienia kolor na czerwony.
Klasyfikacja botaniczna
Chilli Friggitello to słodka, nieostra odmiana Capsicum annuum. W Kampanii ta odmiana chilli znana jest pod nazwą friarelli, która również wskazuje na jedną z typowych potraw tego regionu.
Wskazówki dotyczące uprawy Friggitelli
Uprawa Friggitelli jest dość prosta, jest to łatwe w uprawie warzywo zarówno w doniczkach, jak i w ziemi.
Rozkwit
Roślina kwitnie latem, kwiaty są białe z żółtym środkiem
Uprawa w doniczkach
Ci, którzy mają ogród na balkonie, nie powinni rezygnować z uprawy tej papryki, aby zawsze mieć specjalny składnik do przygotowania pysznych przepisów. Friggitelli potrzebują prostokątnych donic, słonecznego miejsca, częstego podlewania. Sadzonki należy zakopać około 10 cm, a nasiona 1-2 cm, zachowując odległość 20 cm w rzędzie i 20 cm między rzędami. Gleba musi być miękka, organiczna, nasiona przykryje się wtedy cienką warstwą torfu.
Uprawa w otwartym terenie
Do siewu bezpośredniego w ogrodzie należy sadzić nasiona w osłoniętym środowisku do wiosny, należy liczyć się z tym, że kiełkują długo, a po pojawieniu się sadzonek potrzebują lekkiego, ciepłego i średniej mocy nawozu płynnego.
Sadzonki można pozostawić na zewnątrz przy temperaturze powyżej 10 stopni przez 7-10 dni, a następnie można je przesadzić na stałe po 5-7 tygodniach od siewu 2-3 cm głębiej niż w fazie kiełkowania.
Odległość, jaką należy zachować między jedną rośliną a drugą, wynosi około 45 cm, a ekspozycja musi odbywać się w pełnym słońcu. Roślina potrzebuje wzmocnień, ponieważ produkuje wiele papryki i należy unikać ryzyka nadmiernego zginania. Chilli należy zbierać, gdy mierzą od 5 do 8 cm, nie trzeba czekać na zmianę koloru. Między siewem a zbiorami mija około 70-80 dni.
Uprawa na tarasie lub parapecie
Friggitelli są idealne do założenia ogrodu na balkonie.
Temperatura
Przed kiełkowaniem Friggiteli należy chronić przed zimnem. Wymaga ciepłego klimatu umiarkowanego i nasłonecznienia.
Temperatury dla optymalnych warunków wahają się od 16-18 ° C w nocy do 25-28 ° C w dzień. Roślina jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury. Jeśli roślina jest wystawiona na działanie wysokich temperatur, tj. Około 30-35 ° C, preferowane jest opadanie kwiatów i / lub deformacja i opadanie owoców.
Roślina może cierpieć na udar słoneczny z powodu silnego światła słonecznego, w którym to przypadku najbardziej odsłonięte części owocu ulegają spaleniu i powstają duże plamy z luźnymi tkankami.
Lekki
Friggiteli potrzebują ekspozycji w jasnych i słonecznych miejscach.
Warstwa uprawna
Idealna gleba musi być średnio bogata, dobrze osuszona i dobrą praktyką jest stosowanie niewielkich ilości nawozu, ponieważ zbyt bogata gleba wytwarza więcej liści kosztem papryczek chili. PH musi być kwaśne.
Podlewanie
Wskazane jest, aby unikać nierównowagi wody, zaleca się podlewanie w najchłodniejszych godzinach, najlepiej rano. W fazie owocowania roślina wymaga stałego dopływu wody, aby uniknąć fizjopatii.
Mnożenie
Rozmnażanie następuje przez nasiona; w lutym wysiewa się na rozsadniku, w umiarkowanym miejscu, upewniając się, że nowe pędy rosną w chronionym środowisku; nowe rośliny należy sadzić, gdy istnieje ryzyko wystąpienia mrozu.
Zapłodnienie
Na długo przed przesadzeniem do gleby należy wprowadzić nawóz organiczny, taki jak dojrzały sfermentowany obornik, kompost. To chili ma duże zapotrzebowanie na fosfor, potas i magnez.
Co 7-10 dni dobrze jest karmić roślinę zbilansowanymi nawozami mineralnymi zawierającymi azot, fosfor, potas, żelazo, magnez, wapń i mikroelementy lub stymulującymi naturalnymi produktami, takimi jak krew bydlęca, algi itp. W fazie wzrostu i dojrzewania owoców lepiej wybrać stosunek z wyższą zawartością potasu.
Przycinanie
W celu polepszenia wielkości owocu można praktykować ogławianie dwulistne powyżej owocu w fazie formowania
Inne wskazówki dotyczące pielęgnacji
Zbiór friggitelli odbywa się od czerwca do października.
Pasożyty, choroby i inne przeciwności
Do najczęstszych chorób Friggitelli należą mączniak rzekomy, alternaria, mączniak prawdziwy. Roślinę mogą zaatakować mszyce, przędziorków, świdrowiec, trialeurodek. W celu ekologicznej walki z pasożytami zaleca się opryskiwanie dolistne produktami naturalnymi, takimi jak oleje roślinne, mydło potasowe, wyciągi z pokrzywy, czosnek, propolis itp.
Kombinacje z innymi roślinami
Friggitelli dobrze komponuje się z karczochami, sałatkami, koprem włoskim, kapustą, czosnkiem, sałatą, porem.
Ciekawość
Friggitelli można gotować na różne sposoby: podsmażane, nadziewane, w kompocie owocowym, spożywane ze świeżymi owocami, w sałatkach lub jako nadzienie do kanapek. Są również spożywane na surowo, marynowane lub jako główny składnik sosu do przyprawiania makaronu. Można je gotować w całości lub w kawałkach i bez nasion. W kuchni południowych Włoch często smaży się je z czosnkiem, kończąc gotowanie dodatkiem wody.
W Kampanii papryczki friggitelli nazywane są puparuoli friarelli i są smażone na oliwie z oliwek, bez panierowania, maczane w całości i suszone w gorącym oleju do smażenia, pozostawiając nienaruszony szkic łodygi przydatny w czasie spożycia.
Podaje się je jeszcze gorące, posypane solą i jedzone bez użycia sztućców, gryząc je całkowicie, chwytając za resztki łodygi. Do papryki można dołączyć delikatne ziemniaki, grubo krojone i smażone na tym samym oleju do smażenia.
Nazwa Friarello pochodzi od „friarello”, wyrażenia dialektalnego, które dosłownie tłumaczy się jako „frigge”. Są one zwykle gotowane w południowych Włoszech, a zwłaszcza w Abruzji, Kampanii i Apulii. Odmiana wykorzystywanych chilli to zielony papieros, zwany także Southern Friarelli.
Uważaj, aby nie pomylić friarelli z „friarielli”, które w Kampanii to rzepa lub lepsza rzepa.
Toksyczność
Podobnie jak ogólnie wszystkie papryki, friggitelli są również bogate w witaminę C, witaminy z grupy B, cenne sole mineralne, takie jak magnez, potas, żelazo, fosfor i wapń; mają również niezwykłą moc przeciwutleniającą, okazując się cennym sprzymierzeńcem w walce z wolnymi rodnikami odpowiedzialnymi za starzenie się komórek. Ponadto gwarantują odpowiednią ilość wody i błonnika, ułatwiając pasaż jelitowy.
Podobnie jak wiele innych lekko gorzkich warzyw, friggitelli odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu wątroby, pozytywnie przyczyniając się do usuwania toksyn. Spożywanie tego warzywa sprzyja produkcji soków żołądkowych i pobudza trawienie ułatwiając całkowite wchłanianie korzystnych dla organizmu substancji.
„Ostrzeżenie: zastosowania farmaceutyczne podano wyłącznie w celach informacyjnych. Muszą być zalecane i przepisane przez lekarza. ”